Τετάρτη 29 Μαρτίου 2017

Η Δύναμη "Γεδεών"

Αβησσυνοί αντάρτες κατά την επίθεση σε ιταλικό οχυρό. (Πηγή)
Στις αρχές του 1941 οι Ιταλοί είχαν στην κατοχή τους το μεγαλύτερο μέρος της Αιθιοπίας, στην οποία είχαν εισβάλει από το 1935, συμπληρώνοντας την πελώρια αποικία τους στην ανατολική Αφρική. Σχεδίαζαν δε, (αν όλα τους πήγαιναν καλά) την επέκταση της αυτοκρατορίας τους σε όλη την βόρειο και ανατολική Αφρική, καταλαμβάνοντας τις αποικίες των πρώην συμμάχων τους Βρετανών, Γάλλων και Βέλγων.

Ιταλική Ανατολική Αφρική 1939-1941 (Πηγή)
Μπορούσαν ήδη να επηρεάζουν τις βρετανικές θαλάσσιες επικοινωνίες κατά μήκος της Ερυθράς Θάλασσας, (εμπορεύματα , καύσιμα κλπ) γεγονός που δεν άφησαν στην τύχη του οι Βρετανοί. Ξεκίνησαν την σχεδίαση επιχειρήσεων για ανακατάληψη της Αιθιοπίας και την επανεγκατάσταση του αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ.   Οι βρετανικές όμως αποικιακές και αφρικανικές δυνάμεις, δεν ήταν αρχικά διαθέσιμες σε ικανό αριθμό, ώστε να διεξαγάγουν τακτικές επιχειρήσεις.

Τον Ιούνιο του 1940, όταν ο Μουσολίνι κήρυξε τον πόλεμο στους Άγγλους και του Γάλλους, οι ιταλικές δυνάμεις μόνο στην Λιβύη έφταναν τους 215.000 άνδρες, την στιγμή που οι βρετανικές δυνάμεις σε όλη την Βόρειο Αφρική και την Μέση Ανατολή, δεν ξεπερνούσαν τις 86.000. Οι ιταλικές δυνάμεις της Διοίκησης Ανατολικής Αφρικής με έδρα την Αντίς Αμπέμπα, συμπεριλαμβανομένων και των αποικιακών στρατευμάτων, μαζί με αεροπορία και ναυτικό έφτανε τις 300.000 άνδρες. Από αυτούς οι 70.000 ήταν στρατιώτες του τακτικού ιταλικού στρατού. Υπήρχε σαφής υπεροχή σε πυροβολικό, πολυβόλα και άρματα μάχης. Οι Ιταλοί, χρησιμοποιώντας την αρχή των "περίκλειστων φρουρίων", είχαν εγκαταστήσει ισχυρές δυνάμεις σε όλη την χώρα, ελέγχοντας δρομολόγια και εδάφη τακτικής σημασίας. 

Έτσι η ιδέα του ανορθόδοξου πολέμου άρχισε να κερδίζει "έδαφος" στις σκέψεις των επιτελών και να πείθεται το στρατηγείο της Β. Αφρικής για την υλοποίηση άτακτου αγώνα σαν αρχική κίνηση, με σκοπό την πρόκληση φθορών στον αντίπαλο, την δημιουργία κινήματος αντιστάσεως κατά της ιταλικής κατοχής και τελικά την εκδίωξη του ιταλικού στρατού, με την εισβολή των τακτικών δυνάμεων σε τελικό στάδιο των επιχειρήσεων.

Αυτό θα γινόταν αρχικά, με την χρήση της Δυνάμεως Αμύνης του Σουδάν, ενός βρετανικού αποικιακού συντάγματος δηλαδή, των "Arbegnoch" (αντιστασιακών αιθιοπικών δυνάμεων) του Σελασιέ και μικρής εκστρατευτικής δύναμης των βελγικών αποικιακών στρατευμάτων του Κογκό, γνωστών  σαν "Force Publique". Σε δεύτερο χρόνο η ακολουθούσα δύναμη θα περιλάμβανε δύο ινδικές μεραρχίες που θα ενεργούσαν από Σουδάν στον βόρειο τομέα και από νότο (Κένυα)  άλλες τρεις αφρικανικές μεραρχίες.

Ο αυτοκράτορας Χαϊλέ Σελασιέ, καθήμενος με τον Βρετανό ταξίαρχο Στάνφορντ αριστερά, διοικητή των βρετανικών δυνάμεων στο Σουδάν και τον ταγματάρχη Γουίνγκεϊτ δεξιά, μετά την κατάληψη ιταλικού οχυρού εντός της Αιθιοπίας. (Πηγή)
Πρώτα έπρεπε να καταληφθεί μια έκταση της ιταλοκρατούμενης Αβησσυνίας, στην οποία θα εγκαθίστατο ο έκπτωτος αυτοκράτορας Χαϊλέ Σελασιέ, ώστε να αναπτερωθεί το ηθικό των υπόδουλων πατριωτών του, οι οποίοι ήταν αντίθετοι με την ιταλική κατοχή. Σαν τέτοια επιλέχθηκε η δυτική επαρχία Γκοτζάμ , που συνόρευε με το τότε (αποικιακό) αγγλικό Σουδάν. Στην συνέχεια, αφού θα εδημιουργούντο οι ευνοϊκές προϋποθέσεις, θα καταλαμβάνονταν και άλλα εδάφη με κατά προτεραιότητα την Αντίς Αμπέμπα, το σύμβολο της αυτοκρατορικής διοίκησης, στην οποία θα έμπαινε νικητής ο αυτοκράτορας Σελασιέ.

Ο κατάλληλος άνθρωπος για την οργάνωση ανταρτικού σώματος, βρέθηκε στο πρόσωπο του "ανορθόδοξου", "ανυπόφορου" και εκκεντρικού Βρετανού ταγματάρχη Όρντ Γουίνγκεϊτ.(Orde Wingate) (1903-1944)

Ο Γουίνγκεϊτ, αρχικά αξιωματικός του Πυροβολικού, ο οποίος  μετέπειτα τοποθετήθηκε στο Σώμα Πληροφοριών του βρετανικού (τότε αυτοκρατορικού) στρατού, είχε κάνει υπηρεσία  (1936-1938) στην βρετανική "Εντολή της Παλαιστίνης", (British Mandate of Palestine), δηλαδή στην βρετανική  Παλαιστίνη, όπως πιο κοινά αναφερόταν τότε η περιοχή του σημερινού Ισραήλ, την οποία είχε αναλάβει να κυβερνά η Μ. Βρετανία, μετά από την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με εντολή της Κοινωνίας των Εθνών.

Είχε ήδη υπηρετήσει 5 χρόνια στο Σουδάν και είχε εμπειρία από το περιβάλλον του μουσουλμανικού κόσμου, αλλά και από την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Στην Παλαιστίνη, εντυπωσιάσθηκε από την προσπάθεια των Ισραηλιτών για την δημιουργία του κράτους τους και θεώρησε τον αγώνα τους για ανεξαρτησία όχι μόνο απόλυτα δίκαιο, αλλά και ιερό καθήκον για την αυτονομία του "περιούσιου λαού". Έγινε ένθερμος υποστηρικτής της πολιτικής προσπάθειας των Ισραηλιτών και μάλιστα, προς αντιμετώπιση των Αράβων ανταρτών, που είχαν ήδη αρχίσει επιθέσεις εναντίον των Βρετανών και των Ισραηλιτικών κοινοτήτων, έπεισε την βρετανική στρατιωτική διοίκηση, για συγκρότηση ειδικών τμημάτων με εβραϊκό προσωπικό, υπό διοίκησιν Βρετανών αξιωματικών.

Ισραηλιτική Ειδική Ομάδα Νύκτας σε αναμνηστική φωτογραφία (Πηγή)
Έτσι, βοήθησε στην οργάνωση μονάδων της ισραηλίτικης πολιτοφυλακής "Χάγκανα" (Haganah)  και συγκρότησε και εκπαίδευσε δυνάμεις Ισραηλινών κομάντος, στις οποίες έδωσε τ' όνομα "Ειδικές Ομάδες Νύκτας" (Special Night Squads). Tους άνδρες αυτών των ομάδων, τους επέλεγε προσωπικά ο Γουίνγκεϊτ. Μέσα σ' αυτούς επιλέχθηκε και ο Μοσέ Νταγιάν.

Ήταν  μαχητές, που  αντιμετώπιζαν τους Άραβες αντάρτες εκείνης της εποχής, με την ίδια  ανταρτική μέθοδο. Οι συμπλοκές μεταξύ των αντιπάλων ήταν ανελέητες! "Ο θάνατός σου, η ζωή μου"! Αυτές οι Ειδικές Ομάδες, κτυπούσαν νύκτα και ενεδρευτικά τα αντίπαλα ανταρτικά αραβικά σώματα, που προσπαθούσαν να προκαλέσουν καταστροφές στον αγωγό πετρελαίων (Μοσούλη-Χάιφα) της Εταιρείας "Πετρέλαια Ιράκ" εντός της οποίας υπήρχαν και βρετανικά συμφέροντα. Οι ακρότητες όμως, όπως αναφέρεται, που διέπραξαν σε αραβικά χωριά κατά την διάρκεια εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, δυσφήμησαν πολύ το όνομά τους, παρά την απόλυτη επιτυχία στην αποστολή τους. Ο Γουίνγκεϊτ, παρασημοφορήθηκε με το βρετανικό Μετάλλιο Διακεκριμένης Υπηρεσίας ( DSO) ενώ αποθεώθηκε από τους Ισραηλινούς, οι οποίοι σήμερα προς τιμήν του, έχουν δώσει σε μια πλατεία της  Ιερουσαλήμ το όνομά του, όπως και σε ένα ινστιτούτο Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.

Ο Ταγματάρχης Γουίνγκεϊτ επιθεωρεί  ανταρτικό τμήμα της Δύναμης "Γεδεών" (Πηγή).
Αυτός λοιπόν ο αξιωματικός, επελέγη για να σχηματίσει ανταρτική δύναμη και να κτυπήσει του Ιταλούς στην Αβησσυνία! Με την υποστήριξη του στρατηγείου Μέσης Ανατολής του οποίου διοικητής ήταν τότε ο στρατηγός Γουέιβελ, πρώην διοικητής του Γουίνγκεϊτ στην Παλαιστίνη, οργάνωσε την "Δύναμη Γεδεών". Το όνομα το "δανείστηκε" από την Παλαιά Διαθήκη, εμπνευσμένος από την ιστορία του κριτή Γεδεών, που νίκησε τους Μαδιανίτες με τριακόσιους άνδρες.

Η ανταρτική δύναμη, στην πλήρη συγκρότησή της διέθετε:

  • 50 Βρετανούς αξιωματικούς
  • 20 Βρετανούς υπαξιωματικούς
  • 800 εκπαιδευμένους στρατιώτες του Σουδάν
  • 800 μερικώς εκπαιδευμένους στρατιώτες της Αιθιοπίας
Χωρίς υποστήριξη πυροβολικού και αεροπορίας διείσδυσε σε μεγάλο βάθος στην ιταλοκρατούμενη Αβησσυνία προκαλώντας χάος στις γραμμές συγκοινωνιών των Ιταλών και καταστρέφοντας με αιφνιδιαστικές καταδρομικές προσβολές εγκαταστάσεις τους. Λόγω της μακράς παραμονής του στην ενδοχώρα, χωρίς δυνατότητα ανεφοδιασμού, ακόμη και από τους φτωχούς αυτόχθονες, έπρεπε να μεταφέρει τις προμήθειές του αυτοδύναμα, ελπίζοντας και στην λεηλασία των ιταλικών εγκαταστάσεων. Για την μεταφορά τους χρησιμοποίησε καμήλες. Στο τέλος της εκστρατείας του, που διήρκεσε 6 εβδομάδες, αρχίζοντας την διείσδυσή του τον Ιανουάριο του 1941, είχαν χαθεί 15.000 καμήλες, λόγω του δύσβατου εδάφους και της ταλαιπωρίας που υπέστησαν!

Η τακτική που εφάρμοσε η Δύναμη "Γεδεών" ήταν η πολύ προσφιλής στον Γουίνγκεϊτ, καταδρομή την νύκτα. Χρησιμοποίησε ακόμη και μεγάφωνα για να εξαπατήσει τους αντιπάλους περί της "πολυπληθούς δύναμης" που είχε, αναγκάζοντάς τους σε φυγή ή παράδοση. (όπως είχε κάνει και Γεδεών με τις σάλπιγγες).

Καταδρομικά τμήματα δυνάμεως 50 ανδρών, προσέγγιζαν με αφάνεια και αθόρυβα τις θέσεις των Ιταλών μέχρι και σε απόσταση 10 μέτρων και εξαπέλυαν επίθεση με χειροβομβίδες και στη συνέχεια με ξιφολόγχη. Οι Ιταλοί από τα πολλαπλά χτυπήματα, υπερεκτιμώντας την πραγματική δύναμη των αντιπάλων τους, υποχωρούσαν.

Υπήρχαν όμως και έκτροπα. Σε κάποια φάση δύο λόχοι αυτοχθόνων της Δύναμης "Γεδεών" που είχαν αναλάβει την επίθεση εναντίον ιταλικών θέσεων, είχαν σύνθεση από δύο διαφορετικές φυλές, εχθρικές μεταξύ τους. Στον ένα λόχο ανατέθηκε η κάλυψη με πυρά της εφόδου του άλλου. Στην αρχή τα πράγματα πήγαν καλά. Κάπου στο μέσον της επιχείρησης, ο λόχος υποστήριξης με πυρά, αντί να βάλει κατά των Ιταλών άρχισε να κτυπάει τον λόχο της αντίπαλης φυλής, με αποτέλεσμα να γίνει μεγάλη σύγχυση και πρόκληση απωλειών! Να λοιπόν, που δεν ισχύει πάντα "ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου"!

Παρ' όλα αυτά, η Δύναμη "Γεδεών", πέτυχε του σκοπού της, και βοήθησε πολύ τις βρετανικές τακτικές δυνάμεις να εισβάλουν και να ανακαταλάβουν την Αβησσυνία από τους Ιταλούς. Ανάγκασε σε παράδοση 20.000 Ιταλούς. Συνενώθηκε με τις βρετανικές δυνάμεις που είχαν εισβάλει από Νότο, και εισήλθε μαζί με τον αυτοκράτορα Χαϊλέ Σελασιέ στην Αντίς Αμπέμπα.

Είσοδος στην Αντίς Αμπέμπα. Ο Γουίνγκεϊτ προηγείται έφιππος (Πηγή)
Τον Ιούνιο του 1941, η Δύναμη "Γεδεών" διαλύθηκε, τμήματα της ενίσχυσαν τις Περιπόλους Ερήμου, Μακράς Ακτίνας Δράσεως, της 8ης Στρατιάς του Στρατηγού Μοντγκόμερι. Ο Γουίνγκεϊτ, επέστρεψε Κάιρο και στη συνέχεια Αγγλία, προς ανακούφιση των επιτελών του Στρατηγείου Μ.Α., που απαλλάχθηκαν από τις ιδιοτροπίες του. Αλλά η γνώση του περί ανταρτοπολέμου και οι υπηρεσίες του, φάνηκαν χρήσιμες αργότερα στην Νοτιοανατολική Ασία όπου τον έστειλαν να οργανώσει τους Σίντιτς, τους "καταδρομείς της ζούγκλας"

Στην αναφορά του προς τον Γουέϊβελ ο Γουίνγκεϊτ έγραφε:

"Ανακεφαλαιώνοντας, προτείνεται να συγκροτηθεί μια δύναμη υψηλής μαχητικής ικανότητας, ικανή να αναπτύσσεται και να ενεργεί απομονωμένη και διαμοιρασμένη σε ανεξάρτητα συγκροτήματα...

.....να τις ανατίθενται αντικειμενικοί σκοποί πίσω από τις εχθρικές γραμμές, η επίτευξη των οποίων θα επηρεάζει αποφασιστικά την εξέλιξη της εκστρατείας (σ.σ. των επιχειρήσεων). Προς τούτο, για να επιτυγχάνει την αποστολή της, πρέπει (σ.σ.η ύπαρξή της) να περιλαμβάνεται μέσα σε ανάλογο  πολιτικό δόγμα, (σ.σ. επιχειρήσεων), σύμφωνο με τους σκοπούς του πολέμου."

Στο τέλος της όλης εκστρατείας, οι ιταλικές αποικιακές δυνάμεις των 300.000 ανδρών παραδόθηκαν, αφού είχαν σοβαρές απώλειες. Συνολικά από τον Ιανουάριο 1941 μέχρι και τον Απρίλιο 1941, είχαν απώλειες 61.000 ανδρών εκ των οποίων, 17.000 νεκροί, 25.000 τραυματίες και 19.000 αιχμάλωτοι. Οι υπόλοιποι αυτόχθονες διαλύθηκαν.

Αλλά και οι σύμμαχοι είχαν πολλές απώλειες! Κυρίως από ασθένειες Νεκροί στις μάχες 1.154, άρρωστοι 74.550! Απ' αυτούς 10.000 με δυσεντερία και 10.000 με ελονοσία. 744 νεκροί από την δεύτερη! Ένας"αστάθμητος" παράγοντας, που συνήθως ξεχνιέται, ειδικά όταν έχει περάσει μεγάλο διάστημα εμπειρίας σε πόλεμο!

Οι Ιταλοί έφυγαν τελικά; Όχι! Συνέχισαν με ανταρτοπόλεμο! Διατήρησαν ανταρτικές ομάδες μέχρι και το 1943! Πολέμησαν κάτω από ψυχωμένους αξιωματικούς, ελπίζοντας στην θριαμβευτική επιστροφή των συμπατριωτών τους ή των συμμάχων τους Γερμανών και Ιαπώνων! Και δημιούργησαν προβλήματα στα βρετανικά και λοιπά συμμαχικά στρατεύματα, μέχρι να τους εξαλείψουν τελικά, αφού η Ιταλία συνθηκολόγησε το 1943!

Μεγάλες μάχες, άγνωστες στους περισσότερους, διότι επισκιάστηκαν από άλλα γεγονότα του Μεγάλου Πολέμου! Αξίζει κάποια στιγμή να τις φέρνουμε στην επιφάνεια, για να μαθαίνουμε!


Ανιχνευτής










.






Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Γράψτε το σχόλιό σας, στα πλαίσια της ευγένειας και της ευπρέπειας.